دانشپژوه ارشد علوم اقتصادی جامعه المصطفی العالمیه
چکیده
بانکداری اسلامی و ابزارهای تأمین مالی آن، با عقود مشارکتی مانند عقد شرکت، مضاربه، مساقات در دنیا معرفی شده است، تا جای که بانکداری اسلامی را به عنوان بانکداری شراکت در سود و زیان میشناسند؛ با اینکه استفاده از عقود مشارکتی در صنعت بانکداری، در بسیاری موارد گره گشای مشکلات بازار پولی و مالی اسلامی بوده و در مدتی کوتاهی توجه سرمایه گذاران سپردهگذاران را بخود جلب نموده و خود را به عنوان رقیبی در برابر ابزارهای متعارف پولی و مالی در دنیا مطرح کرده است، ولی در مواردی هم با موانع و کاستیهای خاص خود مواجه بوده است. برای رفع موانع پیش رو، دانشمندان مسلمان، در کنار عقود مشارکتی، استفاده از عقود مبادلهای بخصوص عقد مرابحه را پیشنهاد کردهاند و ادعا دارند که عقد مرابحه گره گشای بسیاری از مشکلات بانکداری اسلامی است. در این میان، بکارگیری عقد مرابحه چنانچه از مزایایی خاص خود در حوزه بانکداری برخوردار است، منتقدانی نیز دارد، و چه بسا کسانی هستند که رشد روز افزون استفاده از عقد مرابحه را برای بانکداری اسلامی، یک خطر و چالش به حساب میآورند. در این تحقیق تلاش شده است بررسی فقهی و اقتصادی عقد مرابحه و مزایا و معایب بکارگیری آن در بانکداری اسلامی مورد ارزیابی قرارگیرد.