مصرف متوازن ازدیدگاه قرآن و حدیث

چکیده

یکی از راه‌کارهای اقتصادی‌که بر رفاه جامعه تأثیر به‌سزایی دارد، رعایت اعتدال و توازن در مصرف است؛ که اسلام، بیش از هرچیز بر توازن درمصرف درشیوه زندگی تأکید می‌کند. قرآن می‌فرماید: « والذین اذا انفقوا لم‌یسرفوا ولم‌یقتروا وکان بین‌ذلک قَواما» بندگان خداوندکسانی هستند ‌که درخرج‌کردن نه اسراف می‌کنند و نه سخت می‌گیرند و با میانه‌روی به‌زندگی خویش قوام می‌بخشند. در سیره انبیا، توازن درمصرف، به‌عنوان راه خوشبختی، فلاح و رستگاری معرفی شده است.
انسان با داشتن‌کالا وخدمات بیشتر،آمادگی برای راحت طلبی و متمایزکردن خویش درجامعه دارد؛ تا به ‌این وسیله، فاصله بین خود و دیگران به‌وجود آورد و برای تثبیت وضعیت اجتماعی خود استفاده‌کند؛ اما اسلام، اسراف را که ناشی ازهوای نفس و تبلیغات رسانه‌هاست، عامل فقر و نابودی اقتصاد می‌داند؛ این شیوة تبلیغاتی‌که همگام با اهداف مکتب سرمایه‌داری برپایة افزایش سود و لذّت استوار است، ارزشی ندارد؛ چرا‌که با ایجاد نیازهای‌کاذب، آدمی را به ‌مصرف‌گرایی می‌کشاند و مخالف باگرایش‌های والای اسلامی، هم‌چون عدالت خواهی، نوع دوستی، زهد و قناعت است.
این تحقیق با روش ‌توصیفی-تحلیلی، براساس معیارهای‌که ازقرآن وسنّت استخراج شده به ‌این‌نتیجه می‌رسد،‌که اگر مصرف براساس الگوی اسلامی درجامعه نهادینه شود و افراد جامعه از پیامدهای زیانبار اسراف آگاهی یابند، فقر وفاصله طبقاتی از جامعه برطرف خواهدشد.

کلیدواژه‌ها